Γκαμπέν, Ζαν

(Jean Gabin, Μιριέλ, Σεν ε Ουάζ 1904 – 1976). Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Γάλλου ηθοποιού του κινηματογράφου Ζαν Αλεξίς Μονκορζέ (Moncorgé). Αφού εργάστηκε για οκτώ χρόνια στο ελαφρύ θέατρο, παρουσιάστηκε στον κινηματογράφο με το φιλμ-οπερέτα Καθένας με την τύχη του (1931) του Χανς Στάινχοφ. Για μερικά χρόνια έπαιξε δευτερεύοντες ρόλους σε διάφορες ταινίες, ώσπου ο σκηνοθέτης Ζιλιέν Ντιβιβιέ του ανέθεσε δραματικούς ρόλους που τον επέβαλαν αμέσως. Από το 1936 έως το 1938 ο Γ. παρουσιάστηκε με εξαιρετική επιτυχία σε σειρά ταινιών, όπως Η ωραία ομάδα (1936), Πεπέ λε Μοκό (1937) του Ντιβιβιέ, Υπόκοσμος (1936) και Μετά τη μάχη (1937) του Ζαν Ρενουάρ, οι οποίες τον ανέδειξαν ως τον αντιπροσωπευτικότερο ηθοποιό του προπολεμικού γαλλικού κινηματογράφου. Μετά τον πόλεμο εγκατέλειψε τον ρόλο του λαϊκού τύπου που τον χτυπά η κακοτυχία, με τον οποίο είχε γίνει διάσημος. Στην Παναγία του λιμανιού (1950) του Μαρσέλ Καρνέ, ο Γ. υποδύθηκε τον ρόλο ενός ηλικιωμένου και απογοητευμένου αστού, εγκαινιάζοντας έτσι νέα σειρά ρόλων που ξεχωρίζουν για τη βαθύτητά τους, όπως του γκάνγκστερ στο Γκρισμπί (1954) του Ζακ Μπεκέ, του δικαστή στο Σκύλοι χαμένοι χωρίς λουρί (1955) του Ζαν Ντελανουά και του ζωγράφου στο Διασχίζοντας το Παρίσι (1956) του Κλοντ Οτάν Λαρά. Ο Ζαν Γκαμπέν στο ρόλο του Γιάννη Αγιάννη στους «Αθλίους» του Ζαν Πολ Λενουά, κινηματογραφική διασκευή του περίφημου έργου του Ουγκό.